Jakie rury do C.O.?

W czasie budowy lub remontu kapitalnego domu czy mieszkania każdy inwestor stanie przed problemem wyboru rur instalacyjnych. Są one niezbędne do działania ogrzewania, wodociągu, kanalizacji, wentylacji. Do instalacji CO można zastosować rury wykonane ze stali, miedzi lub tworzywa sztucznego. Który materiał wybrać? Jakie rury do C.O. zapewniają najlepsze parametry użytkowe?

Rury do centralnego ogrzewania

Podczas inwestycji dużo uwagi poświęca się na najdroższe elementy instalacji, czyli na kotły grzewcze – źródła ciepła. Niedocenianie znaczenia rur instalacyjnych może skutkować znacznymi stratami ciepła, co przekłada się na zwiększenie zużycia energii i wzrost kosztów ogrzewania. Rury centralnego ogrzewania powinny cechować się bardzo dobrą przepustowością, trwałością oraz zdolnością utrzymywania wysokiej temperatury. Do niedawna stosowano wyłącznie rurki do wody stalowe. Obecnie stal wypierana jest przez miedź oraz tworzywa sztuczne. Każdy z tych materiałów ma liczne zalety oraz wady. Jakie rury do C.O. wybrać?

Instalacja CO ze stali

Zaletą rur stalowych jest trwałość i korzystne proporcje czasu użytkowania do ceny materiału. Rury ze stali nie odkształcają się oraz mają niską rozszerzalność cieplną i wytrzymują wysokie ciśnienie wody. Ze względu na znaczną sztywność rury biegnące na zewnątrz nie wymagają mocowania do ścian. Niestety stalowe instalacje mają także wady: przewody korodują, zarastają niebezpiecznymi osadami biologicznymi oraz kamieniem. Ze względu na znaczną twardość materiału montaż tego rodzaju instalacji wymaga użycia specjalnych narzędzi do cięcia oraz nagwintowania. Ponadto rury ocynkowane nie powinny być stosowane w instalacjach podłączonych do kotłów na paliwa stałe (zbyt wysoka temperatura wody), a rury ze stali czarnej łączy się spawem wykonanym przy pomocy palnika acetylenowo-tlenowego.

Rury z tworzywa sztucznego

Są podstawowym materiałem używanym w instalacjach wodnych i kanalizacyjnych. Wykonane z tworzyw rury nie korodują, są bardzo lekkie, stosunkowo tanie, trwałe, łatwe w montażu. Rury plastikowe doskonale znoszą ciśnienie do 10 barów (1MPa) – w domowych instalacjach ciśnienie z zasady nie przekracza 6 barów. Żywotność instalacji z tworzyw szacuje się na około 50 lat. Użycie rur z tworzywa warunkuje temperatura wody płynącej przez instalację. W przypadku CO zasilanego kotłami na paliwa stałe istnieje ryzyko przekroczenia 90 stopni Celsjusza, a to oznacza wykluczenie większości tworzyw sztucznych. W takim razie sprawdzą się rury wielowarstwowe lub wykonane z odpornego na wysokie temperatury polibutylenu. W celu ochrony kotłów oraz grzejników przed niszczącym działaniem tlenu rury z tworzyw sztucznych powinny posiadać barierę antydyfuzyjną  uniemożliwiającą przenikanie dwutlenku węgla oraz tlenu do instalacji. Na dłuższych odcinkach rury z tworzyw przejawiają tendencję do odkształcania wzdłużnego. W takim przypadku niezbędne jest stosowanie dodatkowych uchwytów dla rur biegnących po ścianach. Ukrycie plastikowych rur w ścianie nie należy do łatwych – ze względu na grubość wymagają kucia znacznie głębszych bruzd niż ma to miejsce w przypadku rur metalowych.

Rury miedziane

Rury wykonane z miedzi wykazują dużą odporność na korozyjne działanie wody. Nie szkodzą im gwałtowne zmiany ustawień temperatury, ciśnienia oraz promieniowanie UV. Na ściankach rur nie osadza się kamień, a właściwości bakteriostatyczne miedzi uniemożliwiają tworzenie się osadów pochodzenia biologicznego. Dzięki tym właściwościom można stosować rurki miedziane o małym przekroju, co znacznie obniża koszty instalacji. Czas użytkowania wydłuża zabezpieczenie instalacji C.O. miedzianej przed agresywną działalnością CO2, którego nadmiar jest w tak zwanej wodzie miękkiej. Miedź jest materiałem lekkim i estetycznym – cienkie rury miedziane poprowadzone po ścianach nie szpecą pomieszczeń. Wysoki współczynnik przewodnictwa ciepła wymaga stosowania izolacji, szczególnie na odcinkach, gdzie przewody przebiegają przez nieogrzewane pomieszczenia. Ze względu na twardość i tym samym odporność na uszkodzenia mechaniczne miedziane rury dzielimy na:

• miękkie – łatwe do profilowania i łączenia; ze względu na miękkość nie powinny być rozprowadzane na zewnątrz;
• półtwarde – bardziej sztywne i odporne na uszkodzenia; kształtuje się je i profiluje przy pomocy giętarek lub sprężyn wewnętrznych;
• twarde – bardzo wytrzymałe, nie dają się zginać; profilowanie możliwe przez zastosowanie kształtek łączonych na zacisk albo lutowanie.

Poważną wadą rur miedzianych jest ich cena. W porównaniu z instalacją wykonaną ze stali lub tworzyw różnica wynosi nawet powyżej 40%. Jednak walory użytkowe, a nade wszystko trwałość miedzi rekompensują większy wydatek na zakup materiałów.

Jaki system instalacji wybrać?

Wybrać rury to nie jedyny problem inwestora. Zarówno instalacja miedziana, stalowa, jak i z tworzyw sztucznych może być wykonana w tradycyjnym systemie trójnikowym lub nowoczesnym rozdzielaczowym. Nasze serwisy funkcjonujące jako jednoosobowe podmioty prowadzące działalność lub sp. z o.o. dobiorą najlepszy system do warunków i rodzaju użytych materiałów. W systemie trójnikowym prowadzi się kilka przewodów głównych, od których prowadzą odgałęzienia do odbiorników lub do kolejnych przewodów, które także się rozdzielają. Rozdzielaczowy system zakłada budowę jednego rozdzielacza na kondygnacji, z którego najkrótszą drogą rozprowadza się wodę do odbiorników. Ta najkrótsza droga wiedzie zazwyczaj przez środek pomieszczenia, gdzie w wylewce podłogowej biegnie rura łącząca odbiornik z rozdzielaczem. Nie są potrzebne łączenia, trójniki, kształtki – wszystkie niezbędne znajdują się we wnęce z rozdzielaczem. Taki sposób instalowania przewodów C.O. zmniejsza ryzyko nieszczelności, zapewnia stałe ciśnienie wody, ułatwia regulację oraz znacznie skraca czas montażu.